Taxi (Vervoer)
Taxi (vervoer)
Een taxi is een door een chauffeur bestuurd vervoermiddel dat op afroep een of meer reizigers vervoert op een door de reiziger zelf gewenst tijdstip en traject, op basis van een vast bedrag per afstandseenheid of een vooraf overeengekomen ritprijs.
Taxi's op station Den Bosch
Ongeveer 100 taxi's staan bij Schiphol te wachten op een rit
Taxi's in China
Yellow cab, New York (Ford Crown Victoria)
Cabs in Londen
In 1905 reed er (in Amsterdam) voor het eerst iets wat heden ten dage in Nederland als taxi aangeduid zou kunnen worden. De eerste (praktisch gebruikte) taxivergunning werd in 1909 afgegeven aan de toenmalige Amsterdamse ATAX. Dit waren heuse elektrische voertuigen, die in Hamburg gekocht werden en vervolgens in Nederland van accu’s voorzien. Aanvullend is wellicht vermeldenswaardig dat Evert Hoedemaker in 1934 de Algemene Taxi Onderneming (ATO) in Amsterdam oprichtte. In ‘s-Hertogenbosch onstond taxi eind jaren dertig.
Binnen de Nederlandse taxibranche zouden anno 2006 ongeveer 40.000 mensen werkzaam zijn met circa 25.500 taxivoertuigen.[3] Van dit totaal aantal zouden in 2008 circa 450 taxi ondernemers (met in totaal 23.000 medewerk(st)ers inclusief 16.000 voertuigen) bij de werggevers organisatie Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV Taxi) zijn aangesloten. FNV Bondgenoten en CNV BedrijvenBond zijn de belangrijkste (tevens in het Sociaal Fonds Taxi vertegenwoordigde) vakorganisaties welke de belangen van werknemers kunnen behartigen. Sinds 2005 zijn de Stichting Sociaal Fonds Vervoer van Personen, de werkzaamheden van de Commissie Naleving CAO (CNC) en de Stichting Kwaliteitsbevordering Kleinschalig Personenvervoer (SKKP) samen gegaan in het huidige Sociaal Fonds Taxi. Dit onafhankelijk geachte Sociaal Fonds Taxi (met vertegenwoordigers uit KNV Taxi, FNV Bondgenoten en CNV BedrijvenBond) is binnen de taxibranche de toezichthouder (inclusief onafhankelijke ‘beroepscommissie’) en het kenniscentrum voor Opleidingen, Arbo, Veiligheid, en bijvoorbeeld de taxi CAO naleving. Voor wat betreft specifiek geschillen ten aanzien van taxi CAO interpretaties, kan voorts nog gebruik gemaakt worden van de onafhankelijk geachte ‘Taxi CAO Geschillen Commissie’.
Soorten vervoer en taxi’s
Er zijn verschillende vormen van taxivervoer en diverse soorten taxi’s:
- Regulier contant taxivervoer, deels beter bekend als straattaxivervoer, wat vaak via een telefoonummer verloopt, wordt vaak gebruikt voor uitgaan.
- Contractvervoer
- Zittend ziekenvervoer (Speciaal Telefoon nummervoor Den Bosch)
- AWBZ vervoer (Speciaal Telefoon nummer)
- het vervoer in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning
- de Deeltaxi en Collectief Vraagafhankelijk Vervoer
- Bovenregionaal vervoer gehandicapten – Valys
- Leerlingen vervoer (Speciaal Telefoon nummer voor Den Bosch)
- WIA vervoer (waarbij gehandicapten naar werk of opleiding worden vervoerd)
- de diverse (al dan niet particuliere) ‘Zakelijke Services’
- de Treintaxi (Algemeen Telefoonnummer)
- de Shuttle- dan wel Schiphol taxiservices
- Tuk-tuk als (scooter) taxi
- Riksja zonder motor of fiets
De reguliere “contante taxi” kan verwijzen naar de zogenaamde “straattaxi”, of onder andere naar een taxi welke door iemand (telefoonnummer) besteld werd, bijboorbeeld bij uitgaan. Met de straattaxi wordt doorgaans specifiek verwezen naar een beschikbaar taxivoertuig dat door het publiek gecharterd kan worden op straat of een standplaats. In Nederland is het eigenlijk pas vanaf januari 2000 wettelijk toegestaan om een straattaxi te charteren door het opsteken van de hand door een reiziger (zoals in de meeste landen gewoon is). Voorts kunnen taxi’s in Nederland telefonisch (nummer) via een taxicentrale besteld worden (wat bij uitgaan in veel andere landen juist ongebruikelijker blijkt te zijn).
Verder kunnen taxi’s op “contractbasis” ingezet worden door bijvoorbeeld (zorg)instellingen, overheden, de Eurotransplant Foundation, airport shuttles, VIP’s of andere zakelijke opdrachtgevers. Enkele speciale vormen van contractvervoer betreffen vervoerssystemen binnen het zogenaamde Collectief Vraagafhankelijke Vervoer (CVV), Valys, leerlingenvervoer, de Treintaxi en bijvoorbeeld opdrachten binnen het (semi) openbaar vervoer. Door Europese aanbestedingsvoorschriften kunnen (taxi)vervoerders voorts (op contractbasis) in aanmerking komen voor vervoersprojecten in het buitenland.
Gemeten in omzet vormt het contractvervoer (met circa 70%) het grootste deel van het totale Nederlandse taxivervoer. Alleen in de Randstad is het aanbod voor contractvervoer kleiner dan voor het reguliere contante taxivervoer.
Mede wellicht door minder zorgvuldige wetgevingen (aangevuld met het gebruiken van gaten in wetgevingen door ondernemers), blijkt het voorts niet altijd geheel duidelijk c.q. eenduidig of bijvoorbeeld ‘chauffeurs services’ en/of bijvoorbeeld ‘personen vervoer in afwijkende voertuigen’ (zoals bijvoorbeeld een TukTuk) al dan niet gerekend dienen te worden als zijnde onderhevig aan deWet Personenvervoer 2000 zoals onder andere de reguliere taxi(bus). Mede dit zorgt er aanvullend bij tijd en wijlen voor dat de legitieme (reguliere) taxibranche bij het uitgaan enige vermeend oneerlijke concurrentie lijkt te ervaren.